Σχεδιασμός Εξωτερικών Χώρων ΙΙ: Αστική Οικολογία

Αστική οικολογία ονομάζεται η επιστημονική μελέτη της σχέσης των ζωντανών οργανισμών μεταξύ τους και με το περιβάλλον εντός του αστικού πλαισίου. Η πρώτη βασική έννοια που αφορά στην κατανόηση του μαθήματος είναι αυτή της Βιωσιμότητας – Βιώσιμης ανάπτυξης που ορίζεται ως η ανάπτυξη που ικανοποιεί τις ανάγκες του παρόντος, χωρίς να θέτει σε κίνδυνο την δυνατότητα των μελλοντικών γενεών να ικανοποιήσουν τις δικές τους ανάγκες. (Brundtland Reort, Παγκόσμια Επιτροπή για το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη, 1987). H βιωσιμότητα σήμερα είναι μια δυναμική διαδικασία που στηρίζεται σε τέσσερις πυλώνες, στην οικονομία, την κοινωνία, το περιβάλλον και τον πολιτισμό.

Θεωρία Οι διαλέξεις εστιάζουν στις έννοιες του περιβαλλοντικού σχεδιασμού και της βιωσιμότητας τόσο όσον αφορά σε παθητικά συστήματα όσο και σε νέες τεχνολογίες. Επίσης, διερευνούν την έννοια της αστικής οικολογίας και ζητήματα περιβαλλοντικής απόδοσης, τόσο κτιρίων, όσο και γειτονιών. Η εξέταση του θεωρητικού μαθήματος γίνεται με την εκπόνηση θεωρητικής εργασίας και σύντομης προφορικής εξέτασης. Εργαστηριακή άσκηση Το εργαστήριο αφορά στην επίλυση ενός θέματος – εργαστηριακής άσκησης, τόσο σχεδιαστικά-συνθετικά, όσο και ως προς την περιβαλλοντική του στρατηγική. Οι σπουδαστές καλούνται να διαμορφώσουν έναν μικρής κλίμακας αστικό δημόσιο χώρο (small urban space) που να εμπίπτει στους κανόνες και τις αρχές του αειφορικού σχεδιασμού.

Το μάθημα έχει στόχο οι σπουδαστές να έχουν αποδεδειγμένη γνώση και κατανόηση θεμάτων στο γνωστικό πεδίο της Αστικής Οικολογίας ενώ υποστηρίζεται από επιστημονικά εγχειρίδια προχωρημένου επιπέδου, περιλαμβάνει και απόψεις που προκύπτουν από σύγχρονες εξελίξεις. Στόχοι του μαθήματος είναι η κατανόηση του υπαίθριου χώρου μέσα από τις αρχές του περιβαλλοντικού σχεδιασμού και η επίλυση ενός σχεδιαστικού θέματος σύμφωνα με αυτές τις αρχές. Ακολουθεί σύντομη περιγραφή των στόχων και εργαλείων που θα χρησιμοποιηθούν στο μάθημα. Το μάθημα αποσκοπεί στην ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και την βιογραφική καταγραφή και σύνθεση επιστημονικής εργασίας με πηγές από την διεθνή βιβλιογραφία. Οι εργασίες είναι ομαδικές ώστε να καλλιεργείται η συνεργασία και ο καταμερισμός εργασίας. Η εργαστηριακή άσκηση πραγματοποιείται επίσης σε ομάδες όπου οι σπουδαστές εστιάζουν σε ζητήματα φυσικού περιβάλλοντος και βιωσιμότητας και μελετούν τη σύγχρονη τεχνολογία και πρακτική που εφαρμόζεται σε περιβαλλοντικά ζητήματα αστικού χώρου.

– Να είναι σε θέση να χρησιμοποιούν τη γνώση και την κατανόηση που απέκτησαν με τρόπο που δείχνει επαγγελματική προσέγγιση της εργασίας ή του επαγγέλματός τους και να διαθέτουν ικανότητες που κατά κανόνα αποδεικνύονται με την ανάπτυξη και υποστήριξη επιχειρημάτων και την επίλυση προβλημάτων στο πλαίσιο του γνωστικού τους πεδίου.

– Να έχουν την ικανότητα να συγκεντρώνουν και να ερμηνεύουν συναφή στοιχεία για να διαμορφώνουν κρίσεις που περιλαμβάνουν προβληματισμό σε συναφή κοινωνικά, επιστημονικά ή ηθικά ζητήματα.

– Να είναι σε θέση να κοινοποιούν πληροφορίες, ιδέες, προβλήματα και λύσεις τόσο σε ειδικευμένο όσο και σε μη-εξειδικευμένο κοινό.

– Τέλος να έχουν αναπτύξει εκείνες τις δεξιότητες απόκτησης γνώσεων, που τους χρειάζονται για να συνεχίσουν σε περαιτέρω σπουδές με μεγάλο βαθμό αυτονομίας.

– Ενέργεια στην Αρχιτεκτονική, συλλογικός τόμος, Εκδόσεις Μαλλιάρης.

– Ecoδομείν, Βιοκλιματικός Σχεδιασμός Κτιρίων και Εφαρμογές Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, εκδόσεις Ψύχαλος.

– Ανδρεαδάκη, Ε., 2006, Βιοκλιματικός Σχεδιασμός, Περιβάλλον και Βιωσιμότητα, UniversityStudioPress, Θεσσαλονίκη.

– Green Architecture Now!, Taschen.

– Anink, D., Boonstra Ch. and John Mak, 1996, Handbook of Sustainable Building, An Environmental Preference Method for Selection of Materials for Use in Construction and Refurbishment, James & James, UK.

– Bougdah, Hocine and Stephen Sharples ,2010, Environment, Technology and Sustainability, TOA2, Taylor and Francis.

– Burton, Hugh (ed by), 2000, Sustainable Communities, The Potential for Eco-Neighbourhoods, Earthscan Ltd., UK.

– Carmona, M., Tiesdell, S., Heath, T. and Oc, Taner, 2010, Public Place, Urban Spaces, The dimensions of urban design, Routledge, London and New York.

– Forman, Richard T.T., 2014, Urban Ecology, Cambridge University Press, UK.

– Guzowski, Mary, 2010, Towards Zero Energy Architecture, New Solar Design, Lawrence King, London.

– Lynch, Kevin, 1960, The image of the city, The MIT Press, USA.

– Plummer, Henry, 2009, The Architecture of Natural Light, Thames & Hudson, UK. – Randall, Thomas, (ed by), 2003, Sustainable Urban Design, An environmental Approach, Spon Press, London and New York.

– Reid, David. Sustainable Development: An Introductory Guide. London: Earthscan, 1995. [www.earthscan.co.uk]

Adler, Frederick R., and Colby J. Tanner 2013. Urban ecosystems: Ecological principles for the built environment. New York: Cambridge Univ. Press. Alberti, Marina. 2008. Advances in urban ecology: Integrating humans and ecological processes in urban ecosystems. New York: Springer. Benton-Short, Lisa, and John R. Short. 2008. Cities and nature. New York: Routledge. Elmqvist, Thomas,

Michail Fragkias, Julie Goodness, et al., eds. 2013. Urbanization, biodiversity and ecosystem services: Challenges and opportunities. Dordrecht, The Netherlands: Springer.

Forman, Richard T. T. 2014. Urban ecology: Science of cities. Cambridge, UK: Cambridge Univ. Press.

Gaston, Kevin J., ed. 2010. Urban ecology. Cambridge, UK: Cambridge Univ. Press.