Γενικό πλαίσιο
Το αντικείμενο του σκηνικού χώρου ΙΙΙ, διερευνά και ενισχύει την ικανότητα των φοιτητών να αξιολογούν και να αποτυπώνουν την χωρικότητα του κειμένου εμπλουτισμένου με το εννοιολογικό, ιδεολογικό, αλληγορικό και αισθητικό περιεχόμενο, του εκάστοτε θεατρικού έργου.
Περιεχόμενο μαθήματος
Το μάθημα εισάγει τους σπουδαστές στη θεωρητική (μέσω διαλέξεων, παρουσιάσεων και της ανάλογης βιβλιογραφίας) και κυρίως πρακτική (μέσω projects) διερεύνηση και αποσαφήνιση των βασικών εννοιών του Σκηνικού και του Αρχιτεκτονικού χώρου, καθώς και της σχέσης μεταξύ τους. Επιχειρείται η κατανόηση των συνθετικών αρχών του σκηνογραφικού χώρου, η διερεύνηση της συνθετικής πορείας και η ενίσχυση της υποκειμενικότητας της χωρικής ερμηνείας του δραματικού κειμένου.
Σκοποί και στόχοι
Στόχος του μαθήματος είναι η ανάπτυξη της ικανότητας των φοιτητών να αντιλαμβάνονται σε βάθος την σχέση αρχιτεκτονικού και σκηνικού χώρου με τρόπο ώστε η σκηνογραφία να αποτελέσει συνθετικό εργαλείο στην Αρχιτεκτονική σύνθεση Εσωτερικού Χώρου. Οι φοιτητές θα έλθουν σε επαφή με τη διαδικασία του σκηνογραφικού σχεδιασμού η όποια οργανώνει μια αλληλουχία σχέσεων, χωρικών και εικαστικών ώστε να καθίσταται δυνατή η μετάφραση ενός κειμένου από τη γλώσσα των λέξεων (δραματικά κείμενα) στη γλώσσα των σχημάτων, των χρωμάτων και των αισθήσεων (σκηνογραφικά «κείμενα») με την παραγωγή νοήματος. Στη συνέχεια, αφού κατανοήσουν τα συνθετικά εργαλεία του σκηνογραφικού σχεδιασμού θα αναζητήσουν την ερμηνεία και μεταφορά τους στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό.
Μαθησιακά αποτελέσματα
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές/τριες θα είναι σε θέση:
– Να αναπτύξουν ένα ερμηνευτικό-αναγνωστικό εργαλείο το οποίο θα τους επιτρέπει να αποκωδικοποιήσουν πραγματοποιημένες Σκηνογραφικές προτάσεις αλλά και χώρους υποδοχής θεατρικών γεγονότων.
– Να αναπτύξουν τον Σκηνογραφικό σχεδιασμό μέσω της διερεύνησης της διαδικασίας της «χωρικής μετάφρασης» κείμενου.
– Να διερευνήσουν συνθετικές διαδικασίες «μεταγραφής» των παραπάνω εργαλείων στον Αρχιτεκτονικό σχεδιασμό.
Βιβλιογραφία ελληνική
– Μαρτινίδης, Π., (1999), Μεταμορφώσεις του Θεατρικού Χώρου, Τυπικές Φάσεις κατά την Εξέλιξη της Αρχιτεκτονικής των Θεάτρων στη Δύση, Αθήνα: Εκδ. Νεφέλη.
– Puchner, W., (2004), Από τη Θεωρία του Θεάτρου στις Θεωρίες του Θεατρικού: Εξελίξεις στην Επιστήμη του Θεάτρου στο τέλος του 20ού αιώνα, Αθήνα: Εκδ. Πατάκης.
– Φεσσά- Εμμανουήλ, Ε., (1994), Η Αρχιτεκτονική του Νεοελληνικού Θεάτρου 1720-1940.
– Φέσσα–Εμμανουήλ, Ε.(Επιμ.)(1999) Έλληνες Σκηνογράφοι – Ενδυματολόγοι Αρχαίο Δράμα, , Αθήνα: Εκδ. Τμ. Θεατρικών Σπουδών Παν/μίου Αθηνών/ ΥΠΠΟ.
– Χολέβας Νίκος –Παπαδημητρίου, Α. (2000) Σκηνογραφία, Αθήνα: Εκδ. ΕΜΠ
– Καραϊσκου, Β., (2009) Εικαστικές & Σκηνικές Πρωτοπορίες στο πρώτο μισό του 20ου αιώνα, Αθήνα: Εκδ. Παπασωτηρίου.
– Βακαλό, Γ., (2005), Σύντομη Ιστορία Σκηνογραφίας, Αθήνα: Εκδ. Κέδρος.
– Eικαστικές και σκηνικές πρωτοπορείες στο ππώτο μισό του εικοστού αιώνα, Β. Καραϊσκου, Παπασωτηρίου, 2009.
Βιβλιογραφία ξενόγλωσση
Bablet, D. (1981). The theatre of Edward Gordon Craig. London: Methuen.
Bakst, L. S., & Spencer, C. (1995).Leon Bakst and the Ballet Russes.London: Acad. Ed.
Borie, M. (1997). Le fantôme, ou, Le théâtre qui doute: essai. Arles: Actes Sud.
Boucris, L. (1993). L ’espace en scène. Paris: Libr. théâtrale.
Brook, P. (2008). The empty space.London: Penguin.
Corvin, M. (2008). Dictionnaire encyclopédique du théâtre à travers le monde. Paris: Bordas.
Flimm, J. (2008). Theaterbilder: einefotografischeWerkschau von Hermann und ClärchenBaus. Göttingen: Steidl.
Gogos, S., & Georgousopoulos, C. (2004). Epidaurus The Ancient Theater and the Performances. Athens: ISP.
Hoggett, C. (2001). Stage crafts. London: A. & C. Black.
Holt, M. (1993).Stage design and properties (Rev. ed.). London: Phaidon.
Howard, P. (2005). What is scenography? Epikentro
Ogawa, T. (2001).Theatre engineering and stage machinery. Royston, Hertfordshire: Entertainment Technology Press.
Ollé, A., &Mauri, A. (Επιμ.).(2004). La FuradelsBaus, 1979-2004. Barcelona: Electa.
Orton, K. (2004). Model making for the stage.Ramsbury: Crowood.
Palmer, R. H. (1994). The lighting art: the aesthetics of stage lighting design (2nd ed.). Englewood Cliffs, N.J: Prentice-Hall.
Paska, R. (2000). Alternatives Theatrales 65-66: Le théâtre dédoublé. Charleville-Mézières: Institut international de la marionnette.
Pavis, P. (2006). Theatre Dictionary. Gutenberg.
Peacock, J. (2003). Le costume occidental: de l ’Antiquité à la fin du XXe siècle. Paris: Thames & Hudson.
Pilbrow, R. (2008). Stage lighting design: the art, the craft, the life. New York; London: By Design Press ; Nick Hern Books.
Prague Quadrennial: Exhibion catalog. (2007). Prague: Theatre institute Prague.
Ptáčková, V., &Divadelní ústav. (1995). A mirror of world theatre: the Prague Quadrennial, 1967-1991 (1st ed.). Prague: Theatre Institute.
Quadri, F., Bertoni, F., & Stearns, R. (1997).Robert Wilson. Paris: Editions Plume.
SchauSpielRaum, Theaterchitektur: exhibion catalog. Munchen: Architekturmuseum der TU Munchen.
Thorne, G. (1999). Stage design: a practical guide. Marlborough: Crowood.
Tieghem, P. V. (1964). Theatre Technique. Ι.Ν. Zacharopoulos
Patrikalakis, F. (2004). History of Scenography: 19th – 20th century Aigokeros
Fotopoulos, D. (1986a). Costume design in Greek Theatre. Commercial Bank of Greece
Fotopoulos, D. (1986b). Stage designs and Costumes. Kastaniotis.